5. แนวทางแก้ไขวิกฤติและฟื้นฟูเศรษฐกิจสังคมได้ทั้งระบบและอย่างยั่งยืน

5.  แนวทางแก้ไขวิกฤติและฟื้นฟูเศรษฐกิจสังคมได้ทั้งระบบและอย่างยั่งยืน  

      รัฐบาลชอบอ้างว่าได้พยายามระดมกำลังแก้ไขวิกฤติของชาติอย่างเต็มที่ และใครมีข้อเสนอแนะอะไรก็ให้เสนอมา จะได้ช่วยกันแก้ไขวิกฤติของชาติ. แต่การจะแก้ไขปัญหาวิกฤติของชาติได้อย่างแท้จริง  ไม่ใช่อยู่ที่การช่วยเสนอแนะให้รัฐบาลเพิ่มมาตรการแก้ไขปัญหา  ภายใต้กรอบคิดใหญ่ที่ผิดมาตั้งแต่ต้น.  มาตรการที่ฝ่ายประชาชนเสนอ เป็นมาตรการที่แตกต่างรวมทั้งขัดแย้งกับมาตรการที่รัฐบาลทำมาแล้วไม่รู้กี่มาตรการ  และมาตรการรัฐบาลส่วนใหญ่ก็ล้มเหลว มีทั้งที่ช้าเกินไป  และแก้ปัญหาได้น้อยเกินไป.

      การจะหาแนวทางและมาตรการในการแก้ไขวิกฤติของชาติได้ทั้งระบบและอย่างยั่งยืน ต้องการกรอบคิดใหม่  ที่เป็นไทจากกรอบคิดแบบ IMF โดยสิ้นเชิง.  กรอบคิดใหม่คือ จะต้องเน้นการพัฒนาเศรษฐกิจภายในประเทศเป็นด้านหลัก  เน้นการพัฒนาคน การแก้ปัญหาการว่างงาน และการปฏิรูปการจัดสรรทรัพยากรเพื่อการฟื้นฟูเศรษฐกิจสังคมเพื่อคนส่วนใหญ่ เน้นการพึ่งตนเองในระดับประเทศ และการสร้างความเข้มแข็งและอำนาจต่อรองของประเทศ  อย่างถือเป็นเรื่องเร่งด่วนและสำคัญที่สุด. 

      ส่วนเรื่องการพึ่งการลงทุนจากต่างชาติควรจะลดความสำคัญลงมา โดยรัฐบาลต้องพยายามต่อรองกับพวกเจ้าหนี้ต่างชาติ ต่อรองเรื่องเงื่อนไขกฎเกณฑ์การค้าระหว่างชาติอย่างถึงที่สุด.  เราต้องมีอธิปไตยที่จะเป็นฝ่ายเลือกเปิดประตู ให้เฉพาะการลงทุนและการค้าระหว่างประเทศเท่าที่จำเป็น และเป็นประโยชน์ต่อคนไทยส่วนใหญ่เท่านั้น ; ไม่ใช่มุ่งทำทุกอย่างรวมทั้งการออกกฎหมายใหม่เพื่อเอาใจนายทุน นายธนาคารต่างชาติ ซึ่งเป็นแนวทางการแก้ไขที่ผิดพลาด  ทำให้นายทุนต่างชาติที่มีอำนาจต่อรองหรือมือยาวมากกว่าเอาเปรียบไทยได้มากยิ่งขึ้น.  นโยบายของรัฐบาลในรอบ2 ปีทำให้ต่างชาติเข้ามาประมูลซื้อสินทรัพย์ที่รัฐบาลยึดจากสถาบันการเงินที่ถูกสั่งปิดในราคาต่ำมาก ๆ แล้วกลับมาขายคนไทยในราคาสูง โดยทั้งที่คนไทยเสียประโยชน์ไปเปล่า ๆ. ธนาคารต่างชาติก็ขูดรีดดอกเบี้ยเงินกู้ที่มีส่วนต่างจากดอกเบี้ยเงินฝากสูงกว่าธนาคารไทยอย่างเห็นได้ชัด ๆ.

กรอบคิดใหม่คืออะไร

      กรอบคิดใหม่ในการแก้ไขวิกฤติคือ ต้องสร้างคนและเศรษฐกิจภายในประเทศให้เข้มแข็ง  พึ่งตนเองในระดับประเทศ (ซื้อขายกันเอง) เป็นสัดส่วนสูงขึ้น  ลดการพึ่งพาต่างประเทศให้มีสัดส่วนน้อยลง. เศรษฐกิจ คือเรื่องการใช้แรงงาน ใช้ทรัพยากรให้เกิดประโยชน์  และสนองความต้องการสมาชิกได้มากที่สุด ส่วนเรื่องการเงินเป็นเพียงเครื่องมือเพื่อการพัฒนาเศรษฐกิจเท่านั้น.  ถ้าเรากล้าต่อรองกับเจ้าหนี้ต่างชาติเพื่อขอลดภาระหนี้  และผลัดผ่อนการชำระหนี้  เจ้าหนี้คงต้องยอมเพราะก็ไม่มีทางทำอะไรเราได้มากนัก.  ส่วนปัญหาการคลังและการเงินภายในประเทศ ถ้าเราจัดการปฏิรูปเสียใหม่ ; ให้มีการจัดสรรกระจายการใช้ทรัพยากรใหม่ทำให้มีเงินหมุนเวียนเพื่อการลงทุน สร้างงานและเพิ่มผลผลิตอย่างเหมาะสม  เราก็จะสามารถกระจายเงิน (ที่คนรวย  คนชั้นกลาง  ยังมีอยู่มาก)  เพื่อการฟื้นฟูเศรษฐกิจได้ดีกว่าในปัจจุบัน. 

      การแก้ไขวิกฤติจึงต้องมุ่งเน้นที่การปฏิรูปที่ดิน ปฏิรูปการเกษตร และปฏิรูปเศรษฐกิจ การเมือง สังคม ในทุกด้าน ; เพื่อกระจายทรัพย์สินและรายได้ ความรู้ ข้อมูลข่าวสาร สิทธิทางการเมืองและทางสังคมไปสู่คนส่วนใหญ่อย่างทั่วถึง  ทำให้ตลาดภายในประเทศซึ่งมีประชากรเกือบ 62 ล้านคน เป็นตลาดที่ใหญ่พอที่จะฟื้นฟูเศรษฐกิจจากภายในประเทศเป็นด้านหลักได้. 

      ควรมุ่งช่วยคนจนซึ่งเป็นคนส่วนใหญ่ให้มีงานทำ  มีรายได้เพิ่มขึ้นก่อน แล้วคนจนส่วนใหญ่ที่ฟื้นตัวก็จะช่วยซื้อสินค้าและบริการต่าง ๆ เป็นการช่วยคนชั้นกลาง และคนรวยให้สามารถขายสินค้าและบริการได้.  เมื่อธุรกิจขายของได้ ก็จะใช้หนี้ธนาคารได้,  เมื่อหนี้เสียลดลงและธนาคารปล่อยสินเชื่อเพิ่มได้ เศรษฐกิจที่ตกต่ำก็จะกระเตื้องได้.

      กรอบคิดใหม่ทางการเมือง ควรใช้อุดมการณ์สังคมประชาธิปไตย ซึ่งคัดสรรส่วนที่ดีของระบบตลาดการแข่งขันที่มีประสิทธิภาพ  มาผสมกับส่วนที่ดีของสังคมนิยม มุ่งการกระจายทรัพย์สินและรายได้เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต  และความเป็นธรรมควบคู่กันไป.  อุดมการณ์แบบทางสายกลางค่อนข้างก้าวหน้านี้พยายามขจัดส่วนด้อยของระบบทุนนิยมที่มักนำไปสู่การผูกขาด และการเอาเปรียบ และส่วนด้อยของสังคมนิยมแบบเก่าที่ขาดแรงจูงใจ  ขาดประสิทธิภาพ.

      มาตรการในการแก้ไขวิกฤติ และฟื้นฟูเศรษฐกิจสังคมไทยได้ทั้งระบบและอย่างยั่งยืน

      1.  การปฏิรูปโครงสร้างเศรษฐกิจ  การคลัง การธนาคาร เพื่อการกระจายทรัพยากร  การมีงานทำและมีรายได้ อย่างทั่วถึงและมีประสิทธิภาพ.

      (เป้าหมาย คือ สร้างความเป็นไท  ความเป็นธรรม  การเพิ่มการจ้างงาน  และการพัฒนาคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืน)

1. แก้ไขปัญหาภาระหนี้สิน  โดยประกาศหยุดการกู้เงินส่วนที่เหลือจาก IMF ตั้งคณะกรรมการระดับชาติไปเจรจาต่อรองขอปรับโครงสร้างหนี้เงินกู้กับกลุ่มเจ้าหนี้ต่างประเทศ    เพื่อลดภาระหนี้ (เงินต้น, อัตราดอกเบี้ย, ระยะเวลาผ่อนชำระ) และทำให้เงินไหลออกนอกประเทศช้าลง ทำให้มีเงินเหลือสำหรับฟื้นฟูเศรษฐกิจในประเทศเพิ่มขึ้น. 

   ภาคการผลิตในประเทศจะสามารถต่อรองปรับโครงสร้างหนี้เงินกู้กับธนาคารและสถาบันการเงินในประเทศได้มากขึ้น ; และรัฐบาลไม่จำเป็นต้องรีบขายรัฐวิสาหกิจ ธนาคาร บริษัท อสังหาริมทรัพย์ และทรัพย์สินต่าง ๆ ให้ต่างชาติในราคาต่ำเกินไป หรือเป็นสัดส่วนสูงเกินไปโดยไม่จำเป็น.

1. แก้ปัญหาหนี้ไม่รับรู้รายได้ในระบบธนาคาร  โดยการตั้งองค์กรบริหารทรัพย์สินที่แยกหนี้ต้องสงสัยออกมาต่างหาก  ใช้มาตรการกึ่งบังคับให้ธนาคารและลูกหนี้ที่มีปัญหาทุกรายต้องยอมรับการปรับโครงสร้างหนี้แบบพบกันครึ่งทาง.    การแก้ปัญหาหนี้ต้องแก้ทั้งระบบ เช่น  การลดอัตราดอกเบี้ยให้ลูกหนี้ที่ดีด้วย  เพื่อไม่ส่งเสริมให้ลูกหนี้ดีพลอยเอาอย่างลูกหนี้ที่มีปัญหา คือหยุดส่งดอกเบี้ย  และเพื่อทำให้ต้นทุนของธุรกิจต่ำลง ธุรกิจโดยรวมจะได้สามารถฟื้นฟูได้. 

   รัฐควรยกเลิกนโยบายเอาภาษีจากประชาชนไปอุ้มชูเจ้าหนี้ต่างชาติธนาคาร และสถาบันการเงิน  เปลี่ยนมาใช้วิธีการจัดตั้ง สถาบันประกันเงินฝากผู้ฝากรายย่อยคุ้มครองประชาชนทั่วไปในระดับหนึ่ง  ที่เหลือก็เป็นเรื่องที่ลูกหนี้เจ้าหนี้ต้องเสี่ยง  ต้องฟ้องร้องกันเองเหมือนกับธุรกิจอื่น ๆ   ขณะเดียวกันก็ควรเปิดให้ตั้งธนาคารเพิ่มขึ้นได้   รวมทั้งขยายบทบาทของกลุ่มออมทรัพย์ เครดิตยูเนียน สหกรณ์ออมทรัพย์ ธนาคารเฉพาะกิจต่าง ๆ กองทุนสำรองเลี้ยงชีพ,  กองทุนบำเหน็จบำนาญ เพื่อเพิ่มการแข่งขันของสถาบันการเงินให้ประชาชนมีทางเลือกในการออมและลงทุนเพิ่มขึ้น.  รัฐจะต้องกล้าเข้าไปดูแลแทรกแซงอัตราดอกเบี้ยเงินกู้  ไม่ให้สูงกว่าอัตราดอกเบี้ยเงินฝากมากเกินไป.

1. ปฏิรูปที่ดินและปฏิรูปการเกษตรทั้งระบบอย่างเชื่อมโยงกันเป็นองค์รวม  จำกัดขนาดการถือครองที่ดินและเก็บภาษีที่ดินและภาษีโรงเรือนในอัตราก้าวหน้า,  ออกพันธบัตรเพื่อซื้อที่ดินเอกชนมาปฏิรูป กระจายการถือครองที่ดินและกระจายสินเชื่อดอกเบี้ยต่ำ ให้เกษตรกรอย่างทั่วถึง ที่ดินที่เป็นป่าเสื่อมโทรมของรัฐส่วนหนึ่งนำมาใช้ปลูกป่าใหม่ อีกส่วนหนึ่งส่งเสริมการทำการเกษตรแบบยั่งยืนโดยให้เกษตรกรอาศัยทำกินแบบยังชีพได้  และห้ามเกษตรกรขายต่อให้นายทุนไปใช้ทำอย่างอื่น แต่ขายเกษตรกรด้วยกันได้.

   ส่งเสริมการปลูกสวนป่าทั้งของรัฐและเอกชนโดยการออกพันธบัตรเพื่อการปลูกสวนป่า และจัดระบบการถือครองที่ดินใหม่  ทำให้ต้นทุนการปลูกสวนป่าต่ำลง เอกชนสามารถลงทุนปลูกสวนป่าระยะยาว 20-30 ปีอย่างได้ผลคุ้มค่า และทำให้เกิดการจ้างงานเพิ่มขึ้นเกิดผลผลิตเพิ่มขึ้นในระยะยาว.

   ปรับปรุงดินและพัฒนาแหล่งน้ำโดยใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสม และใช้ปัจจัยภายในประเทศเป็นด้านหลัก พัฒนาเกษตรทางเลือกที่พึ่งธรรมชาติ ลดการใช้พลังงาน ปุ๋ย และยาจากต่างประเทศ  เพื่อลดปัญหาหนี้สิน และลดการทำลายสิ่งแวดล้อม  ขณะเดียวกันก็จะทำให้เกิดการจ้างงาน  เกิดการเพิ่มผลผลิตภายในประเทศ.

   พัฒนาระบบสหกรณ์ และการตลาด  ให้มีประสิทธิภาพ  ทำให้เกษตรกรได้ผลตอบแทนเพิ่มขึ้น  ทำให้ภาคเกษตรสามารถที่จะรับแรงงานเพิ่มขึ้น มีผลผลิตเพิ่มขึ้นได้

1. ฟื้นฟูการผลิตและการบริโภคภายในประเทศ  โดยการออกพันธบัตรเพื่อการปฏิรูปที่ดิน  เพื่อการปลูกสวนป่า  พันธบัตรเพื่ออาคารสงเคราะห์ พันธบัตรเพื่อการพัฒนาเทศบาล พันธบัตรเพื่อพัฒนาอุตสาหกรรมขนาดย่อม ฯลฯ ;  เพื่อทำให้มีการนำเอา ที่ดิน  ที่อยู่อาศัย ทรัพย์สินต่าง ๆ ที่ขาดผู้ดำเนินการ และขาดสภาพคล่องถูกทอดทิ้งไว้ มาใช้สอย  ทำให้เกิดการจ้างงาน การผลิตและบริโภคเพิ่มขึ้น.  คนจนที่เคยอยู่ชุมชนแออัดหรือเช่าบ้านเขาอยู่ก็จะได้มีที่อยู่อาศัยของตัวเองที่ดีขึ้น  โดยผ่อนส่งระยะยาว เสียดอกเบี้ยต่ำ เศรษฐกิจในประเทศก็จะฟื้นตัวขึ้นได้. 

   คนที่เลี้ยงชีพด้วยเงินออม  ก็จะมีทางเลือกในการลงทุนซื้อพันธบัตรเหล่านี้ โดยได้ดอกเบี้ยสูงพอสมควร  แทนที่จะถูกนายธนาคารกดดอกเบี้ยเงินฝากให้ต่ำมากจนผู้เกษียณอายุ,  มูลนิธิต่าง ๆ ลำบากไปตาม ๆ กัน.

1. ปฏิรูประบบภาษีอากรและการจัดสรรงบประมาณ  เก็บภาษีมรดก และทรัพย์สิน เช่น ที่ดิน ในอัตราก้าวหน้า เก็บภาษีการซื้อขายเงินตราต่างประเทศ, การเดินทางไปท่องเที่ยวในต่างประเทศ เพิ่มภาษีสินค้าสั่งเข้าและบริการที่ฟุ่มเฟือย  ลดภาษีมูลค่าเพิ่มสำหรับสินค้าที่จำเป็น   รวมทั้งการผลิตหนังสือ และสื่อเพื่อการศึกษาต่าง ๆ.

   ลดหย่อนภาษีรายได้ให้คนทำงานที่รายได้ต่ำและปานกลาง ลดหย่อนภาษีให้กับธุรกิจขนาดกลาง ขนาดย่อม ที่ใช้ปัจจัยการผลิตภายในประเทศและจ้างแรงงานคนเป็นสัดส่วนสูงกว่าธุรกิจทั่วไป

   ปฏิรูปการจัดสรรงบประมาณ และทรัพยากรของประเทศใหม่  โดยเน้นความยุติธรรม  และการจัดสรรใหม่เพื่อเพิ่มผลผลิตในระยะยาว ให้มีการกระจายอำนาจทางการคลังและการจัดสรรทรัพยากรไปสู่องค์กรท้องถิ่น, องค์กรประชาชนเพิ่มมากขึ้น โดยต้องมีการตรวจสอบดูแลให้มีการจัดสรร และใช้งบประมาณอย่างซื่อสัตย์ มีประสิทธิภาพ

   การใช้งบประมาณควรเน้นไปในทางพัฒนาสุขภาพและการศึกษาอบรมคน,  พัฒนาทรัพยากรในการผลิต และกิจกรรมที่จะช่วยเพิ่มการจ้างงาน   เพิ่มรายได้ให้กับประชาชนส่วนใหญ่.

1. ปฏิรูปโครงสร้างการเป็นเจ้าของและผู้บริหารธนาคาร, รัฐวิสาหกิจ และบริษัท ให้เป็น

แบบบริษัทมหาชนที่บริหารโดยมืออาชีพ.   ช่วยให้พนักงาน และประชาชนเข้าถือหุ้นและมีส่วนในการบริหารมากขึ้น ; โดยธนาคารชาติปล่อยสินเชื่อดอกเบี้ยต่ำ (SOFT  LOAN) โดยตรงหรือผ่านธนาคารพาณิชย์ ให้กองทุนพนักงาน(หรือสหกรณ์ สหภาพแรงงาน) ของธนาคาร รัฐวิสาหกิจหรือบริษัทต่าง ๆ นำไปซื้อหุ้นรัฐวิสาหกิจ ธนาคาร  บริษัท ต่าง ๆ โดยใช้หุ้นค้ำประกัน แล้วให้พนักงานผ่อนส่งค่าหุ้นโดยวิธีหักจากเงินเดือน.

   ปฏิรูประบบการบริหารจัดการทั้งธนาคาร รัฐวิสาหกิจ บริษัทขนาดใหญ่ต่าง ๆ ให้เป็นบริษัทมหาชนที่บริหารงานแบบมืออาชีพ แทนระบบครอบครัวและการเล่นพรรคพวก.  ปฏิรูปธนาคารชาติและหน่วยงานตรวจสอบดูแลให้สามารถทำงานได้อย่างประสิทธิภาพและดำเนินงานเพื่อประโยชน์แก่คนไทยส่วนใหญ่ในระยะยาว.

1.7เร่งรัดพัฒนาขีดความสามารถในการทำงานอย่างมีประสิทธิภาพของแรงงาน ผู้ประกอบอาชีพอิสระ ธุรกิจขนาดย่อม ขนาดกลาง ธุรกิจเพื่อการส่งออก. ปฏิรูประบบการวิจัยและการพัฒนา ในเรื่องการบริหารจัดการและการใช้เทคโนโลยี่ที่เหมาะสม เพื่อการแก้ปัญหา และการพัฒนาประเทศ    เทคโนโลยีที่เหมาะสมสำหรับสังคมไทย ควรเน้นการใช้แรงงาน ฝีมือ สติปัญญาและใช้ปัจจัยการผลิตในประเทศเป็นสัดส่วนสูง   เพื่อเพิ่มการจ้างงาน  เพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน  ฟื้นฟูเศรษฐกิจภายในประเทศ ลดการพึ่งพาทุนและเทคโนโลยีจากต่างประเทศ โดยรัฐจะต้องให้ความสนับสนุนช่วยเหลืออย่างครบวงจรทั้งในเรื่องสินเชื่อ การผลิต และการตลาด.

1. การปฏิรูปโครงสร้างการเมืองและสังคมให้เป็นประชาธิปไตย เป็นธรรม  มีภูมิปัญญา และมีจิตสำนึกเพื่อส่วนรวม

(เป้าหมาย  คือ การสร้างภูมิปัญญาใหม่ การกระจายสิทธิอำนาจทางการเมืองและสังคม  สู่ประชาชนส่วนใหญ่  ทำให้ภาคการเมืองและภาคราชการเล็กลง ภาคสังคมประชาเข้มแข็งขึ้น เป็นประชาธิปไตยแบบประชาชนมีส่วนร่วมมากขึ้น  สังคมมีภูมิปัญญาและวัฒนธรรมในการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งในสังคมได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสันติวิธี  เพิ่มมากขึ้น  ประชาชนมีชีวิตที่มีคุณภาพในทุก ๆ ด้าน  ไม่ใช่เน้นแต่การพัฒนาทางวัตถุ)

1. ปฏิรูปการบริหารจัดการเพื่อเน้นการแก้ไขวิกฤติเศรษฐกิจตกต่ำ  จัดตั้งสำนักงานคณะกรรมการแก้ไขวิกฤติแห่งชาติ เป็นองค์กรประสานงานและปฏิบัติงานระดับสูง  เพื่อรวมพลังทั้งภาครัฐ   เอกชน    ประชาชนในการบริหารจัดการในยามวิกฤติ(CRISIS MANAGAMENT) อย่างเห็นภาพองค์รวมของระบบทั้งหมด.   สำนักงานชุดนี้ควรมีความคล่องตัวและประสิทธิภาพสูง  สามารถดำเนินงานแก้ปัญหาเศรษฐกิจสังคมที่เป็นวิกฤติเร่งด่วน, เช่น ปัญหาการปรับโครงสร้างหนี้ภาคเอกชน, การกระตุ้นให้มีการจับจ่ายใช้สอยและการลงทุน,  การฝึกฝนอบรม และส่งเสริมให้คนว่างงานและคนจน ให้มีทักษะ ทุน และช่องทางที่จะมีงานทำ  หรือพัฒนาอาชีพของตนให้ดีขึ้นได้อย่างทันต่อเหตุการณ์ และเข้าใจสถานะการณ์ทั้งหมด.

   ผ่าตัดแก้ปัญหาทุจริตฉ้อฉลในหมู่นักการเมือง และข้าราชการ  แก้ปัญหาความเสื่อมโทรมทางสังคม เช่น ยาเสพย์ติด, โสเภณี การขูดรีดแรงงานเด็ก  อาชญากรรม,  การทุจริตฉ้อฉลข่มขู่รีดไถ ฯลฯ อย่างเข้มข้น  ทุ่มเทเอาจริงเอาจัง.  ให้อำนาจ  ให้งบประมาณแก่องค์กรอิสระที่ตั้งขึ้นตามรัฐธรรมนูญฉบับใหม่เพิ่มมากขึ้น เพื่อตรวจสอบดูแลนักการเมืองและข้าราชการ.  มุ่งแก้ที่ต้นตอของปัญหา และอย่างครอบคลุมถึงระบบโครงสร้างของสังคมทั้งหมด ไม่ใช่การใช้วิธีแบบราชการที่ฝ่ายบริหารเพียงแต่สั่งให้หน่วยงานนั้นหน่วยงานนี้แก้ปัญหาตามหน้าที่ไปวัน ๆ ซึ่งมักไม่ได้ผล หรือแก้ได้เฉพาะส่วน แต่ไม่ได้แก้ปัญหาอื่น ๆ อย่างเชื่อมโยงกันเป็นระบบ.

1. ปฏิรูปการเมือง และปฏิรูประบบราชการ แบบลดขนาดและอำนาจนักการเมือง และราชการลง กระจายอำนาจบริหารสู่องค์กรท้องถิ่นที่ต้องพัฒนาให้เป็นประชาธิปไตยมากขึ้น ส่งเสริมให้องค์กรอิสระและองค์กรประชาชนเข้มแข็ง และตรวจสอบภาครัฐได้เพิ่มมากขึ้น    

   ผ่าตัดการบริหารจัดการบุคคล และการจัดสรรงบประมาณในระบบราชการใหม่ให้มีประสิทธิภาพ และความคล่องตัวในการสับเปลี่ยนโยกย้ายให้รางวัล  และลงโทษแบบภาคเอกชน.  ตรวจสอบประเมินคุณภาพการทำงานของทุกหน่วยงานใหม่หมด โยกย้ายคนที่ไม่ค่อยมีงานทำให้ไปทำงานอื่นที่เป็นประโยชน์ ปลดคนทำผิด  คนด้อยประสิทธิภาพออกไป  หรือให้เกษียณก่อนกำหนด  ไม่ใช่เพียงแค่การย้ายให้ไปเป็นปัญหาหรือภาระกับหน่วยงานอื่น.

   รณรงค์เพิ่มประสิทธิภาพ ความโปร่งใส ความเป็นธรรม ในการบริหารจัดการทั้งภาครัฐวิสาหกิจและเอกชนที่ทำงานเกี่ยวข้องกับภาครัฐ.   รัฐวิสาหกิจควรแปรรูปให้เป็นเอกชนเพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพการทำงาน โดยเน้นการขายให้พนักงาน ประชาชน และองค์กรประชาชน

   เพิ่มการตรวจสอบและรณรงค์ลดการคอรัปชั่น การเล่นพรรคเล่นพวก การใช้อภิสิทธิ และการใช้อำนาจไม่เป็นธรรม อย่างเป็นหลักการทั่วไป  ที่ใช้กับทุกฝ่ายอย่างยุติธรรม และเพื่อแก้ปัญหา หรือป้องกันไม่ให้เกิดขึ้นอีกทั้งระบบ  ไม่ใช่การเลือกแก้ปัญหาเฉพาะส่วน  เฉพาะบุคคลอย่างที่ทำกันอยู่

1. ปฏิรูปการศึกษา การวิจัยและการพัฒนา และการสื่อสารมวลชน  กระจายโอกาสสู่ประชาชนส่วนใหญ่ ส่งเสริมให้คนรักการเรียนรู้ และมีโอกาสเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และมีจิตสำนึกทางสังคมเพิ่มมากขึ้น.

   ทำให้สถาบันการศึกษา  และสื่อมวลชนเป็นของประชาชน  และควบคุมดูแลโดยประชาชนและชุมชนมากขึ้น.  รณรงค์เปลี่ยนวิถีชีวิตและค่านิยมใหม่ให้สอดคล้องกับการเลือกแนวทางพัฒนาเพื่อคุณภาพชีวิตอย่างยั่งยืนของคนส่วนใหญ่  แทนแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจแบบเก่าที่เน้นการบริโภคสินค้า,  การแสวงหากำไรส่วนเอกชน. 

   ใช้มาตรการทั้งทางภาษี การจัดสรรงบประมาณ และการรณรงค์ทางสังคม  ให้ประชาชนสนใจการเรียนรู้และการคิด  การค้นคว้าวิจัย เพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตและสังคมอย่างวิพากษ์วิจารณ์.   เปลี่ยนแปลงค่านิยมแบบเห็นเงินเป็นพระเจ้าและนิยมการบริโภคที่ฟุ่มเฟือย  หันมายกย่องค่านิยมที่ซื่อสัตย์สุจริต   มีจิตสำนึกเห็นแก่ประชาคม และลูกหลานในระยะยาว การใช้ชีวิตประหยัด เรียบง่าย เอื้ออาทรต่อกันและกัน. 

   ส่งเสริมให้คนลดการใช้พลังงานจากน้ำมัน มาใช้พลังงานทางเลือกมากขึ้น ลดการใช้รถส่วนตัวลง ใช้รถสาธารณะ  จักรยาน ฯลฯ มากขึ้น.  การพัฒนาจิตสำนึกที่จะทำให้คนเข้าใจถึงความจำเป็นที่จะต้องร่วมมือกันช่วยแก้ปัญหาของทั้งสังคมอย่างคนที่มีวุฒิภาวะ สามารถตัดสินปัญหาข้อขัดแย้งระหว่างกลุ่มคนต่าง ๆ ด้วยสติปัญญาและสันติวิธี.

1. ปฏิรูประบบกฎหมาย ตำรวจ อัยการ  ผู้พิพากษา  ราชทัณฑ์  การประชาสงเคราะห์ การพัฒนาสุขภาพจิต การพัฒนาความอบอุ่นในสถาบันครอบครัว อย่างเชื่อมโยงกันเป็นองค์รวม  ไม่ใช่ต่างหน่วยงานต่างทำงานตามหน้าที่ไปวัน ๆ. โดยควรเน้นการส่งเสริมให้คนทำความดี  ทำสิ่งที่ถูกต้อง  มากกว่าการใช้อำนาจของเจ้าหน้าที่ในการลงโทษ  ซึ่งมักจะทำให้เกิดการทุจริต ฉ้อฉล.  เป้าหมายของการปฏิรูปทางด้านกฎหมาย การลงฑัณกรรม  และการประชาสงเคราะห์  คือ เพื่อเน้นให้เกิดความเป็นธรรม  ความโปร่งใส มีประสิทธิภาพ ทันสมัยต่อสภาพการณ์ทางสังคมที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว และประชาชนมีส่วนร่วม  ในการแก้ปัญหาเพิ่มมากขึ้น.
2. ระดมกำลังความคิด ทรัพยากร  บุคคล ทั้งจากภาครัฐและเอกชน  เพื่อแก้ไขปัญหาการแพร่ระบาดของยาเสพย์ติด และปัญหาการกดขี่เอารัดเอาเปรียบผู้หญิง  เด็กและเยาวชน ให้ได้ผลอย่างถึงรากเหง้า.  ถือเรื่องยาเสพย์ติดเป็นเรื่องวิกฤติเร่งด่วน ที่ต้องแก้ไขในหลาย ๆ ด้านพร้อมกันไปอย่างเชื่อมโยง  และต้องลงมือผ่าตัดปราบปรามการทุจริตฉ้อฉลของเจ้าหน้าที่ในเรื่องนี้อย่างเด็ดขาด ไม่มีการลูบหน้าปะจมูก ผ่อนปรนให้กับผู้ที่มีอำนาจหนุนหลัง. 

   ต้องทำให้ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายเข้าใจด้วยว่า ทางแก้ไขไม่ได้อยู่ที่การไล่ตามจับยาเสพย์ติดอย่างเดียว ต้องแก้ไขทั้งปัจจัยด้านเศรษฐกิจ การเมือง  สังคมวัฒนธรรม ควบคู่กันไป เช่น  ต้องช่วยให้เด็กเยาวชนมีโอกาสได้เรียนทำงาน มีที่เล่นกีฬา ดนตรี ทำงานศิลปะ  และกิจกรรมสร้างอื่น ๆ. ต้องส่งเสริมสถาบันครอบครัวให้เข้มแข็ง มีความอบอุ่น  ผู้ปกครองเข้าใจจิตวิทยาในการดูแลลูกหลานเพิ่มมากขึ้น.  ขยายบทบาท หรือจัดตั้งศูนย์ช่วยเหลือบำบัดผู้ติดยาเสพย์ติด  ที่เข้าใจปัญหาและช่วยเหลือผู้ป่วยอย่างได้ผลเพิ่มมากขึ้น ฯลฯ.

1. ปฎิรูประบบสาธารณสุข  สวัสดิการสังคม  และการพัฒนาสังคมในด้านเกี่ยวกับสุขภาพกาย  และสุขภาพจิต  รวมทั้งการพัฒนาสถาบันครอบครัว สถาบันองค์กรประชาชน ให้มีความเข้มแข็ง.  เน้นการป้องกันและการวางแผนดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง.  รณรงค์ลดการใช้ยาสมัยใหม่ที่ปัจจุบันคนไทยใช้กันมากเกินไป.  ลดการติดบุหรี่  เหล้า ยาเสพย์ติดต่าง ๆ. ส่งเสริมการบริโภคอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการและสมุนไพรที่ผลิตได้ในประเทศ  และการออกกำลังกาย.

   เน้นการให้ความรู้ความเข้าใจประชาชนให้รู้จักใช้ชีวิตอย่างมีคุณภาพ ทั้งในทางร่างกายและจิตใจ เสริมสร้างสุขภาพกายและสุขภาพจิตของประชาชนในสังคม มากกว่าการตามรักษา  ตามแก้ปัญหาเฉพาะทางไปวัน ๆ ซึ่งมักจะแก้ได้เพียงบางส่วน สิ้นเปลือง  หรือก่อให้เกิดปัญหาอื่นตามมา  พัฒนาองค์กรรัฐที่ทำงานด้านนี้ให้มีประสิทธิภาพแบบองค์กรพัฒนาเอกชน  รวมทั้งสนับสนุนช่วยเหลือองค์กรพัฒนาเอกชน  เพื่อจะช่วยกันเอาใจใส่ดูแลเด็กเยาวชน  สตรี  ผู้สูงอายุ  ผู้พิการ  ผู้ด้อยโอกาสหรือเสียเปรียบในด้านต่าง ๆ อย่างทั่วถึงและมีคุณภาพ.

1. ปฏิรูปการบริหารจัดการองค์กรคณะสงฆ์ และมูลนิธิสาธารณกุศลต่าง ๆ ใหม่  ให้มีความโปร่งใส มีประสิทธิภาพ เป็นประชาธิปไตย สามารถที่จะให้มีบทบาทในการพัฒนาจิตใจ  และคุณธรรมของประชาชนได้อย่างสร้างสรรค์.  ปฏิรูปการจัดการศึกษาของสงฆ์ ให้สงฆ์มีความรู้ที่เป็นประโยชน์ สามารถมีบทบาทเป็นที่พึ่งทางใจ แก้ปัญหาสุขภาพจิต ปัญหาด้านจริยธรรมของประชาชน ตลอดจนส่งเสริมให้วัด  และมูลนิธิสาธารณกุศลต่าง ๆ ขยายบทบาทในการให้สวัสดิการทางสังคมและช่วยพัฒนาการศึกษา  ช่วยพัฒนาชุมชนอย่างมุ่งให้ประชาชนช่วยตัวเองได้ในระยะต่อไป มากกว่าการสงเคราะห์ชนิดให้ประชาชนต้องพึ่งพาผู้ให้การสงเคราะห์แบบผู้อยู่ใต้ความอุปถัมภ์ตลอดชีวิต.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

6.  สรุป ทางเลือกใหม่นั้นมี  แต่ประชาชนต้องกล้าเดินด้วยตัวเอง

      ทางเลือกเก่าที่เน้นการกู้หนี้เพิ่ม และการส่งเสริมให้ต่างประเทศเข้ามาซื้อกิจการมากขึ้น  คือทางเลือกเดินตาม IMF แบบประเทศส่วนใหญ่ในลาตินอเมริกา ที่จะนำไปสู่การถูกครอบงำโดยทุนต่างชาติเพื่อประโยชน์ของคนรวย และคนชั้นกลางส่วนน้อย.  ทางเลือกนี้อาจจะทำให้เศรษฐกิจส่วนที่สัมพันธ์กับต่างประเทศฟื้นได้ในระยะสั้น  แต่ไทยจะเป็นคนไข้เรื้อรังที่ต้องกลับไปพึ่งหมอเลี้ยงไข้ IMF ทุก 10 ปี  และไม่มีเอกราชทางเศรษฐกิจ และไม่มีเอกราชทางภูมิปัญญา.

      ทางเลือกใหม่คือการใช้ภูมิปัญญาและทางเลือกแบบไทย ที่เน้นการพัฒนาเศรษฐกิจสังคมแบบสร้างความเข้มแข็งของเศรษฐกิจภายในประเทศ  เป็นด้านหลัก ; เน้นการพัฒนาคุณภาพคน การเพิ่มการจ้างงาน  การระดมใช้ทรัพยากรในประเทศอย่างมีประสิทธิภาพ  การกระจายทรัพย์สิน  ทรัพยากร  รายได้ที่เป็นธรรม และการขยายตลาดภายในประเทศให้คน 62 ล้านคนมีอำนาจซื้อเพิ่มขึ้น. ทางเลือกใหม่ คือ ประเทศจะต้องมีอธิปไตยที่จะจำกัดให้ต่างชาติมาลงทุน และเลือกค้าขายกับต่างชาติในสาขาและสัดส่วนที่เหมาะสม ในสิ่งที่จะเป็นประโยชน์กับประชาชนส่วนใหญ่ในระยะยาวมากกว่าที่จะยอมถูกบีบบังคับ หรือถูกครอบงำให้ต่างชาติเข้ามาได้ตามใจชอบ. 

      ทางเลือกเก่าที่มุ่งส่งเสริมการลงทุนและการค้าเสรีแบบไม่จำกัดและไม่รู้จักต่อรองกับทุนต่างชาติ  อาจจะทำให้เศรษฐกิจไทยบางส่วนที่สัมพันธ์กับต่างชาติฟื้นได้ ตัวเลขเศรษฐกิจบางตัว เช่น  การส่งออก สั่งเข้า  อาจจะดูดีขึ้น แต่ประชาชนส่วนใหญ่จะไม่ได้ประโยชน์และจะยิ่งถูกครอบงำ  และเสียเปรียบต่างชาติเพิ่มมากขึ้น นายทุนชาติ  ธุรกิจขนาดกลางและธุรกิจขนาดเล็กจะแข่งขันสู้ทุนขนาดใหญ่ต่างชาติไม่ได้  จะล้มละลายกันเป็นแถว ๆ.   ประชาชนทั่ว ๆ ไปที่ความรู้น้อยจะยิ่งถูกทอดทิ้งให้ว่างงาน  ชุมชนแออัดจะขยายใหญ่โตขึ้น  เด็กจรจัด อาชญากรรุ่นเยาว์จะเพิ่มขึ้นมาก  จนรัฐบาลดูแลไม่ไหว  และอาจถึงขั้นต้องทำวิสามัญฆาตกรรม กำจัดเด็กเกเรที่ก่ออาชญากรรมทิ้งเหมือนสุนัขข้างถนน  เหมือนที่รัฐบาลบราซิลเขาทำกันมาแล้ว

      ทางเลือกเดินใหม่ ๆ ที่เราสามารถนำมาประยุกต์ใช้ให้สอดคล้องกับสถานะการณ์วิกฤตินั้นมีอยู่  ไม่ใช่ว่าการทำตาม IMF เป็นทางเลือกเดียวที่มีอยู่ในโลก.  แนวทางเศรษฐศาสตร์ชาวพุทธ  เศรษฐศาสตร์เพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติและสภาพแวดล้อม เศรษฐศาสตร์ที่คำนึงถึงความเป็นมนุษย์  มากกว่าการเพิ่มขึ้นของสินค้า  เศรษฐศาสตร์ที่คำนึงถึงต้นทุนและผลได้เสียของสังคมมากกว่ากำไรของเอกชน  เราล้วนสามารถชี้ทางให้เรานำไปประยุกต์ใช้เพื่อแก้ไขวิกฤติของชาติ ได้ถูกทางและยั่งยืน มากกว่าทางเลือกแบบ IMF. (อ่าน วิทยากร เชียงกูล  เศรษฐศาสตร์มิติใหม่  วิถีทรรศน์ 2542) 

      เป้าหมายการพัฒนาประเทศใหม่ควรเน้นการสร้างคุณภาพชีวิต สภาพแวดล้อมที่ดี  การพัฒนาทางด้านศิลปวัฒนธรรม จิตใจ ค่านิยมที่ดีงาม แทนเป้าหมายเก่าที่เน้นการพัฒนาทางวัตถุ  ซึ่งทำลายทั้งสิ่งแวดล้อม  และค่านิยมที่ดีงาม.

      ถ้าเราเลือกแนวทางการพัฒนาอย่างกล้าปฏิรูประบบโครงสร้างเศรษฐกิจสังคมทั้งหมด กล้ากระจายทรัพย์สินรายได้ สิทธิทางการเมือง  ความรู้ข้อมูลข่าวสาร  สู่คนส่วนใหญ่อย่างทั่วถึง.  เลือกแนวทางการพัฒนาแบบมุ่งพัฒนาทรัพยากรของตนเอง มากกว่าที่จะคิดพึ่งแต่บริษัททุนข้ามชาติขนาดยักษ์  และการกู้ยืมเพื่อลงทุนทางด้านวัตถุมากเกินไป  อย่างที่ชนชั้นนำไทยกำลังเลือกเดินอยู่ในปัจจุบัน เราจึงจะมีทางพบแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์ของวิกฤติอันดำมืดนี้ได้.

        แต่ถ้าหากเราไม่กล้าเลือกทางเดินใหม่ ได้แต่ยอมจำนน เดินตาม IMF และพยายามเอาอกเอาใจนายทุนนายธนาคารต่างชาติ  สังคมไทยจะยิ่งถลำลึกสู่วิกฤติทางเศรษฐกิจสังคมที่ยืดเยื้อ และแก้ไขได้ยากลำบากยิ่งขึ้น จนมีแนวโน้มว่าจะเกิดมิคสัญญี    เกิดความวุ่นวายแบบอนาธิปไตยได้.  ถึงแม้ประเทศไทยจะโชคดีกว่าอีกหลายประเทศที่เราผลิตอาหารได้พอกินและมีเหลือส่งออก  แต่ถ้าเราไม่ปฏิรูปโครงสร้างเศรษฐกิจ สังคม  ให้เป็นประชาธิปไตย  เป็นธรรม  และมีการบริหารจัดการที่ดีพอแล้ว  คนไทยที่ตกงาน (ขณะนี้มีราว 2 ล้านคน  และมีแนวโน้มจะเพิ่มขึ้น)  และไม่มีอะไรจะกิน ก็ยังมีสิทธิ์ที่จะอดตาย และเกิดการรบราฆ่าฟันแย่งชิงอาหารกันเหมือนในประเทศอื่น ๆ ได้.

      ถ้าไม่อยากปล่อยให้สถานะการณ์วิกฤติถลำลึกไปสู่ความเลวร้ายมากกว่านี้  เราต้องมาร่วมกันคิด ร่วมกันสร้างสังคมใหม่กันตั้งแต่ตอนนี้ !

      ถ้าเราไม่กล้าแม้แต่จะคิดฝันที่จะทำอะไรใหม่ ๆ ที่จะเลือกทางเดินใหม่ ๆ ด้วยตัวเราเอง เราและลูกหลานของเราจะต้องยอมจำนนเลยมีชีวิตที่ทนทุกข์ทรมานไปถึงไหนกัน ?