ความสุขเป็นกระบวนการมากกว่า จุดหมายปลายทาง

 

บันได 7 ขั้นไปสู่ความสุข (ความสามารถที่จะชื่นชมกับชีวิต)

Diane Swanbrow, The Paradox of Happiness, Psychology Today 7-8/1989.

1. ให้ความสำคัญอันดับแรกกับการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับคนที่คุณรัก เพราะนี่คือปัจจัยสำคัญที่สุดที่จะนำไปสู่ชีวิตที่มีความสุข

 

เศรษฐศาสตร์ของความสุข The Economics of Happiness

 

เป็นคนที่ควบคุมสิ่งต่างๆได้ (Personal Control): คนมีความสุขคือคนที่เชื่อว่าเขาเป็นคนที่เลือกชะตาชีวิตของตนเองได้

การสำรวจประชากรทั่วประเทศสหรัฐฯ โดย แองกุส แคมป์เบล มหาวิทยาลัยมิชิแกน พบว่าคนที่มีความรู้สึกว่าเขาสามารถควบคุมชีวิตของเขาเองได้ จะจัดการกับตัวที่ทำให้เกิดความเครียดได้ดีกว่า และจะมีความรู้สึกในทางบวก หรือความพอใจในชีวิตมากกว่า

 

เป็นคนเปิดตัว (Extrovert) : คนมีความสุข คือ คนที่ชอบออกไปสังสรรค์กับคนอื่น

 

ระบบทุนนิยมอุตสาหกรรมสร้างความทุกข์มากกว่าความสุข

ระบบทุนนิยมอุตสาหกรรม หมายถึงระบบการผลิตแบบขนานใหญ่ที่ใช้เครื่องจักร นายทุนเป็นเจ้าของและผู้ว่าจ้างแรงงาน เติบโตอย่างมากในรอบ 200 ปี ส่วนที่สำคัญมาจากการสะสมกำไรและการขยายการลงทุนของนายทุน และการเจริญเติบโตทางเทคโนโลยีที่สามารถนำพลังงานจากฟอสซิลคือถ่านหิน น้ำมัน ก๊าซธรรมชาติ มาใช้กับเครื่องจักรในการผลิตและการขนส่งสินค้าทั้งอุตสาหกรรมและเกษตรไปขาย ได้โดยใช้ต้นทุนที่ต่ำ เนื่องจากนายทุนจ่ายเฉพาะค่าสัมปทานให้รัฐและค่าต้นทุนในการขุดเจาะและกลั่น/แปรรูปพลังงาน แต่ไม่ต้องจ่ายต้นทุนทางสังคมที่ โลกกว่าจะสร้างน้ำมันขึ้นมาให้เราได้ใช้นั้นต้องใช้เวลาทับถมของซากสิ่งมี ชีวิตดึกดำบรรพ์เป็นล้านปี พลังงานราคาต่ำทำให้นายทุนสร้างกำไรและทำให้ระบบเศรษฐกิจทุนนิยมโตได้อย่าง รวดเร็ว

 

มองโลกในแง่ดี : คนทีความสุขคือคนที่มีความหวังเต็มเปี่ยม

คนที่มองโลกในแง่ดี คือ มีความเชื่อมั่นว่าตัวเองสามารถทำอะไรได้แทบทุกอย่าง และถ้าทำอะไรใหม่ๆ ก็คาดว่าจะสำเร็จจะเป็นคนที่มีความสุขมากกว่าคนที่มองโลกในแง่ร้าย คนที่มองโลกในแง่ดี คือ คนที่มองส่วนที่เป็นน้ำในแก้วที่มีน้ำอยู่ครึ่งหนึ่งว่า ดีนะที่มีน้ำอยู่ครึ่งแก้ว ส่วนคนมองโลกในแง่ร้าย คือ คนที่มองเห็นส่วนที่ว่างเปล่าของแก้วแล้วคิดว่าทำไมมีน้ำแค่ครึ่งแก้ว

 

การมีความภาคภูมิใจในตัวเอง (Self Esteem) : คนมีความสุขคือคนที่ชอบหรือพอใจในตัวเอง (แต่ไม่ถึงขั้นหลงตัว)

คนที่ชอบตัวเองและยอมรับตัวเองอย่างที่เป็นอยู่ รวมทั้งคิดว่าคนอื่นมองเขาในทางที่ดี คือคนที่โดยทั่วไปรู้สึกต่อชีวิตในทางที่ดี คนเหล่านี้อาจจะมีอคติต่อตัวเองในทางบวกในระดับหนึ่ง เช่น ยอมรับว่า ตัวเองเป็นผู้ที่รับผิดชอบต่อความสำเร็จหรือการกระทำดีๆ มากกว่าความล้มเหลวหรือการกระทำที่ไม่ดี การมองตัวเองในทางบวกอย่างมีอคตินิดหน่อยเป็นปัจจัยคุ้มครองพวกเขาจากความกังวลใจและซึมเศร้า พวกเขามักจะมองตัวเองว่าอยู่เหนือกว่าคนระดับถั่วเฉลี่ย และจะเลือกมองส่วนดี มองแง่บวกของตัวเอง ไม่ค่อยรู้สึกว่าตัวเองด้อยกว่าคนอื่น ในทางตรงกันข้าม คนที่ชอบรู้สึกเปรียบเทียบว่าตัวเองด้อยกว่าคนอื่น มักจะเป็นคนไม่ค่อยมีความสุข

โดยรวมแล้วคนที่พอใจตัวเองในระดับที่เหมาะสม ไม่ถึงขั้นหลงตัวเอง หรือไม่เคร่งเครียดที่จะมีบีบคั้นตัวเองให้เป็นคนภาคภูมิใจในตัวเองสูง (ซึ่งคนอเมริกันบางกลุ่มในบางยุคถูกกระแสการแข่งขันเพื่อความสำเร็จเรียกร้องให้เป็น) จะมีความสุขมากกว่าคนที่ขาดความรู้สึกแบบนี้ โดยเฉพาะในประเทศที่มีวัฒนธรรมแบบปัจเจกชนนิยมสูง เช่น ประเทศพัฒนาอุตสาหกรรม ปัจจัยนี้จะมีความสำคัญสูง

วิทยากร เชียงกูล
จิตวิทยาในการสร้างความสุข. – –  กรุงเทพฯ : สายธาร, 2548.
ISBN : 974-9602-62-1

 

จะแสวงหาความสุขที่แท้จริงได้อย่างไร (How to Find True Happiness)

นักวิจัย นักจิตวิทยาที่ปรึกษาเรื่องการปรับปรุงคุณภาพชีวิต ล้วนเชื่อคนทุกคนมีพลังที่จะสร้างความสุขได้ ความสุขคือวิธีที่คุณมองโลก คนที่มีความสุข คือ คนที่รู้จักเพ่งความสนใจไปที่ชัยชนะเล็กๆน้อยและโอกาสที่ทุกอย่างจะเป็นไปด้วยดี แทนที่จะมัวกังวลแต่ปัญหา พวกเขามองเห็นความเป็นไปได้ในทางที่ดีที่สุดของทุกสถานการณ์ พวกเขามีความเชื่อมั่นในความสามารถของตัวเองที่จะจัดการกับปัญหา และพวกเขามีชีวิตอยู่อย่างมีจุดมุ่งหมาย

 

ความคาดหมายที่สมจริงของการแต่งงานแบบเปิด

• คาดหมายว่า คุณจะมีส่วนร่วมกันในหลายๆสิ่ง แต่ไม่ใช่ทุกสิ่ง
• คาดหมายว่า คู่ครองแต่ละคนจะมีการเปลี่ยนแปลง การเปลี่ยนแปลงนั้นอาจเกิดขึ้นจาการขัดแย้งได้เท่าๆกับการค่อยๆเป็นไปตามลำดับ
  

 

ความคาดหมายที่ไม่สมจริงของการแต่งงานแบบปิด

อุดมคติที่ไม่มีเหตุผลและความเชื่อตามนิยามของการแต่งงานแบบปิด

 

เราจะทำให้คนส่วนใหญ่มีความสุขได้อย่างไร

ความ สุขที่แท้จริงไม่ได้ขึ้นอยู่กับการรวยขึ้น การมีรายได้พอที่จะมีปัจจัยการดำรงชีพขั้นพื้นฐานพอเพียงก็จำเป็น เพราะถ้าคนเรายากจนขาดแคลนก็จะเป็นทุกข์ได้ แต่สำหรับคนที่มีสิ่งเหล่านี้พอเพียงแล้ว การรวยขึ้นไม่ได้ทำให้มีความสุขเพิ่มขึ้นตามปริมาณเงิน คนรวยหลายคนมีความทุกข์เพราะต้องแข่งขันต้องเครียดตลอดเวลา ความสุขยังขึ้นอยู่กับปัจจัยอื่น เช่นการมีสุขภาพกายและสุขภาพใจที่ดี ซึ่งขึ้นอยู่กับการมีความรู้และความเอาใจใส่ดูแลตนเอง การมีความสัมพันธ์ที่ดีกับคนอื่นซึ่งไม่เกี่ยวกับการมีเงิน และการได้อยู่สภาพแวดล้อมทางสังคมวัฒนธรรมที่ดี ซึ่งเป็นเรื่องเกี่ยวกับสังคมทั้งหมด

เราควรตั้งเป้าหมายชีวิตและเป้าหมายการพัฒนาประเทศเพื่อความสุขของคน ส่วนใหญ่ มากกว่าเพื่อเงิน หรือเพื่อเพิ่มผลิตภัณฑ์มวลรวมของประเทศ การเพิ่มผลิตภัณฑ์มวลรวมหลายอย่าง เช่นการใช้รถยนต์ส่วนตัวมาก การดื่มเหล้า เบียร์ สูบบุหรี่ ใช้ยามากเกินไปเป็นการบริโภคที่ฟุ่มเฟือยและบางอย่างเป็นโทษ ทำให้คุณภาพชีวิตประชาชนตกต่ำลงด้วย